Stadiony Romy - część 1 (c.d.n.)

Dla znakomitej większości kibiców Giallorossich zapytanych o stadion, na którym ich ulubieńcy rozgrywali i rozgrywają swoje domowe mecze odpowiedź jest oczywista – Stadio Olimpico! Jednak nie zawsze tak było. Przygotowaliśmy dla Was historię stadionów (na zdjęciu głównym Stadio Motovelodromo Appio), na których rzymska „11” podejmowała wielu znakomitych rywali i rozgrywała niezapomniane mecze. Dziś pierwsza część tej niesamowitej historii. Dowiecie się z niej, że temat odpowiedniego stadionu dla Romy to nie problem dnia dzisiejszego lecz dręczył klub od początku swego istnienia. Był tematem trudnym do rozwiązania z wielu, wielu względów. Poza tym – sporo ciekawostek.

Od momentu powstania, czyli od 1927 roku Roma rozgrywała swoje mecze w roli gospodarza na 5 stadionach, które jednak nie zawsze nazywały się tak samo i nie zawsze tak samo wyglądały. Wszystkie oczywiście mieściły się w granicach miasta Rzym, niektóre były remontowane czy modernizowane, po niektórych nie ma już żadnego śladu - poza oczywiście archiwalnymi fotografiami, relacjami i wspaniałymi legendami. Prawdą jest też to, że Giallorossi tylko w jednym przypadku mogli czuć się jak u siebie w domu – oczywiście za sprawą wspominanego do dziś z wielką estymą Campo Testaccio, które w całości było własnością Romy. W innych przypadkach rzymianie musieli (i nadal muszą) płacić słone pieniądze za możliwość wcielania się w rolę gospodarza meczu. Warto prześledzić miejsca, w których Roma rozgrywała niezapomniane mecze, gdzie gardło kibiców rozrywał okrzyk radości ale także serce ściskał przenikliwy ból.
Przed fuzją rzymskich klubów największym problemem nowo powstałego klubu było ustalenie miejsca rozgrywania spotkań. Musiał to być obiekt, który nie tylko pomieściłby coraz większe masy kibiców chcących oglądać w stolicy calcio na wysokim poziomie, ale zespoliłby ich w jeden wspólny okrzyk. Italo Foschi myślał realnie o Stadio Rondinella – największym i najnowocześniejszym wówczas stadionie w stolicy Włoch, ale… rozgrywające na nim swoje mecze Lazio nie chciało wziąć udziału w zjednoczeniu piłkarskiego Rzymu i idea naturalnie upadła. Odrzucono także pomysły rozgrywania spotkań na stadionach Campo dei Due Pini (FC Roman) i Madonna dei Riposo (Fortitudo), ponieważ albo nie miały one boisk z odpowiednimi wymiarami albo też ich trybuny były po prostu za skromne.

MOTOVELODROMO APPIO. Obiektem, na którym Giallorossi rozegrali swoje pierwsze mecze był stadion o dźwięcznej nazwie Motovelodromo Appio. Położony był on we wschodniej dzielnicy Rzymu, przy ulicy Cessati Spiriti. Zawody mogło równocześnie oglądać 10 tysięcy kibiców a znakiem rozpoznawczym obiektu była wyprofilowana bieżnia do rozgrywania zawodów kolarskich i motorowych – stąd też właśnie wzięła się nazwa tego stadionu. Zbudowany został w 1910 roku. Pierwotnie był własnością klubu Audace C.S. (jeden z czterech klubów istniejących w Rzymie na początku wieku), który później, po fuzji z innymi zespołami, pod nazwą Alba-Audace stał się współzałożycielem AS Roma.
To właśnie na tym obiekcie AS Roma rozegrała swój pierwszy mecz. 17 lipca 1927 roku Giallorossi pokonali w meczu towarzyskim Ute Budapeszt (późniejszy Ujpest) 2:1. Swój pierwszy oficjalny pojedynek na Motovelodromo Appio AS Roma rozegrała 25 września 1927 roku. Wtedy to, w ramach pierwszej kolejki włoskiej ekstraklasy, rzymianie pokonali 2:0 zespół Livorno. Autorem pierwszego gola dla Giallorossich był Luigi Ziroli. Co ciekawe, murawa obiektu była bardzo piaszczysta, praktycznie pozbawiona trawy i drenażu, co latem owocowało unoszącymi się tumanami kurzu, zimą zaś – wszechobecnym błotem. By polepszyć warunki gry , w okresie  letnim tuż przed meczem boisko zraszane było przez polewaczki. Ale i ten pomysł nie zawsze był optymalny. Podczas wspomnianego wyżej meczu z Livorno, jedna z nich zepsuła się na środku murawy i dopiero sprowadzenie potężnego żurawia dźwigowego na usługach straży pożarnej zażegnało ową patową sytuację. Mecz rozpoczął się jednak z godzinnym opóźnieniem.
Nie był to więc organizacyjny debiut marzeń, jednak zespół Romy odniósł na Motovelodromo Appio kilka znaczących sukcesów. Jak chociażby wygrana 6:1 nad Torino z 9 czerwca 1929 roku. Stadion przetrwał niecałe pół wieku i został zburzony w 1956 roku podczas przygotowań do Letnich Igrzysk Olimpijskich 1960 roku. Roma rozgrywała na tym obiekcie swoje mecze do października 1929 roku. Bilans 32 spotkań (w lidze oraz w Pucharze Coni) to: 21 zwycięstw, 9 remisów i zaledwie 2 porażki (obie poniesione w 1928 roku, najpierw z Pro Patria a następnie z Padovą).

STADIO RONDINELLA. Stadion mieścił się jedynie kilkaset metrów od wybudowanego w 1927 roku Stadionu Narodowego (w czasach włoskiego faszyzmu nazywany jako Stadio Partito Nazionale della Fascita), za jego północnym łukiem trybun. Pierwszy mecz sezonu 1929/30 zespół Romy rozegrał gościnnie na Stadio Rondinella, na którym regularnie rozgrywała swoje mecze drużyna Lazio.

I być może fakt ten przeszedłby bez większego echa, gdyby nie pewien rekord aktualny aż do dzisiejszego dnia. Właśnie na tym stadionie Giallorossi odnieśli najwyższe zwycięstwo w historii występów w lidze. 9:0 z Cremonese z dnia 13 października 1929 na zawsze zostało zapamiętane jako pokaz siły młodej wiekiem Romy.

W najbliższym czasie pod lupą znajdą się kolejne stadiony, w tym legendarny Campo Testaccio.